
اویان نیوز:
فمینیزم هر کس اوچوندور: ایچ و دیش گؤزللیک
بئل هوکس
آذربایجان تورکجهسینه اویغونلاشدیران: تورکان اورمولو
۶-ینجی بؤلوم:
ایچ و دیش گؤزللیک
قادین بدنی حاقینداکی جینسیتچی دوشونجهیه قارشی چیخماق، گونوموزون فمینیست حرکتینین اَن گوجلو موداخیلهلریندن بیریدیر. قادینین اؤزگورلشمهسیندن اؤنجه، گنج یاشلی بوتون قادینلار جینسیتچی دوشونجهنی ایچسللشدیرهرک توپلومساللاشدیرمیشدیلار؛ دَیریمیزی سادهجه دیش(خارجی) گؤرونوشوموزه، اؤزللیکله ده ائرککلره گؤزل گؤرونوب گؤرونمهدیییمیزه باغلی اولدوغونا اینانیردیق. ساغلام بیر اؤزگوون(اعتماد به نفس) و اؤزونه سئومک شکلی گلیشدیرمهسک قادینلارین اصلا اؤزگورلشمهیهجهیینی آنلایان فمینیست دوشونرلر(متفکرلر)، بیر باشا مسئلهنین اؤزونه ائندیلر. بدنیمیزه دایر نهلر حیس ائتدیییمیزی و دوشوندویوموزو ائلشدیرل بیر آلاندا اینجهلهدیلر، دَییشیم یولوندا یارارلی ایستراتژیلر سوندولار(تقدیم ائتدیلر). کوْرسئت گئییمیی سئچمک یا دا سئچمهمکده اؤزومو راحت حیس ائتدیییم او قدر ایلدن سونرا گئرییه باخدیغیمدا، بونون اوتوز ایل اؤنجه نه قدر اؤنملی بیر قرار اولدوغونو آنیمساییرام. قادینلارین بدنلرینی ساغلیقسیز، راحاتسیز و قیسیتلاییجی پالتارلاردان؛ دار ایچ گئییملر، کمرلردن، جورابباغیلاردان، کوْرسئتلردن و بنزر شئیلردن قورتولماقلاری قادین بدنینین ساغلیغی و گؤرکمینی رادیکال شکیلده گئری آلان بیر چئشید آیین کیمی ایدی. بئله محدودلاشدیرمالار ایله هئچ قارشیلاشمامیش اولان گونوموزون قادینلاری، بونون بیز قادینلار اوچون نه مؤهتشم بیر اولای اولدوغو قونوسوندا بیزه گوونمهلیدیرلر.
بو آیین، داها درین آشامادا(مرحلهده)، قادینلارین یاشاملارینین هر آلانیندا راحت پالتارلار گئیمهیینی قبول ائدیلر قیلدی. چالیشدیقلاری ایشلرده سورکلی(دایما) اَییلیب بوکولمکلری گرکن بیر چوخ قادین اوچون چالیشارکن شالوار گئیه بیلمک عادی دوروم دئییلدی. دوْنلار و اتکلر ایله هئچ بیر زامان راحت اولمایان قادینلار اوچون بوتون بو دَییشیکلیکلر هیجان وئریجی ایدی. بو گون بونلار، اوشاقلیقلاریندان بری ایستهدییینی گئیه بیلن قادینلارا اؤنمسیز گؤرونه بیلر. فمینیزمی منیمسهین بیر چوخ یئتیشکین قادین، راحاتسیز ائدیجی و شیکست ائدیجی دیکدابان آیاققابیلاری گئیمیی بوراخدی. بو دَییشیکلیکلر، آیاققابی اعمالاتی صنایعینین قادینلار اوچون داها آز دیکدابان و راحات آیاق قابیلار حاضیرلاماقلارینا ندن اولدو. آرتیق جینسیتچی گلهنک طرفیندن بزک ائتمهیه زورلانمایان قادینلار اولاراق آینایا باخیردیق و اؤزوموزله اولدوغوموز کیمی اوزلشمهیه آلیشمیشدیق.
فمینیست موداخیلهلرین اورتایا چیخاردیغی گئییملر و دئوریم(اینقیلاب) سایهسینده بدنیمیزین دوغال دورومو ایله عشقه و سئویلمهیه دَیر اولدوغونو اؤیرندیک. چوخ بزنمک ایستهمهدییمیز تقدیرده، هئچ بیر شئیه احتیاجیمیز یوخ ایدی. باشلانغیجدا، بزک و موْدا صنایعسیندهکی کاپیتالیست یاتیریمچیلار، فمینیزمین، ایشلرینی یوخ ائدهجهییندن قورخدولار. فمینیستلری پوْتا، چوخ ائرککیانا، چکیجی اولمایان و سیرادان چیرکین قادینلار اولاراق رسم ائتمکله قادین اؤزگورلشمه یینی اؤنمسیزلشدیرمک اوچون، فمینیستلری بو شکیلده تانیدان کوتله مئدیاسی کامپانیالارینا سرمایه یاتیرتدیلار. گئرچکده فمینیزم حرکت ایچینده، هر شکیلده قادین وار ایدی. بو باخیمدان چوخ بؤیوک بیر فرقلیلیک سرگیلهییردیک. فرقلیلیکلریمیزی یارقیلاماق ویا رقابت اولمادان قبول ائتمک قونوسوندا اؤزگور اولماق ایسه نه قدر هیجان وئریجی ایدی!
فمینیزمین ایلک ایللرینده، بیر چوخ آکتیویستین موْدایا و گؤرونوشه ایلگی گؤسترمهیی تمامن بوراخدیغی بیر دؤنم یاشاندی. بو قادینلار گئنلده قادینسی(زنانه) بزکلر ویا بزهیه ایلگی دویان بوتون قادینلاری کسکین بیر بیچیمده ائلشدیریردیلر. چوخوموز، سئچمه شانسیمیزین اولماسیندان دولایی هیجان دویوردوق. گئنللیکله ده راحاتلیق و راحاتلیغی سئچمک یؤنونده قرار وئریردیک. قادینلار اوچون، گؤزللیگی و طرز صاحیبی اولماغی، راحاتلیقلا بیرلشدیرمک هئچ بیر زامان راحات بیر ایش اولماییبدیر. قادینلارین، (او گونلرده تمامن ائرککلرین حاکمیتی آلتیندا اولان) موْدا صنایعینین فرقلی گئییم طرزلری یاراتماغینی طلب ائتمهیی گرکلی اولدو. درگیلر دَییشدی (فمینیست آکتیویستلر جدی قونولاردا یازان داها آرتیق قادین یازار و بو قونولارلا ایلگیلی داها آرتیق مقاله طلب ائتدی). قادینلار، آمئریکا تاریخینده ایلک دفعه توکتیجی اولاراق گوجلرینی تانیمیش اولدولار و بونو اولوملو(موثبت) بیر دَییشیم یؤنونده ایشلتدیلر.
موْدا صنایعی آرتیق جینسیتچی بیر صنایع اولاراق تانیملانیردی. بو صنایع اوچون میدان اوخوماق ایسه حیاتیمیزدا ایلک دفعه، گؤرونتوموز ایله ایلگیلی سوْرونلارین پاتولوژیک، حیاتی تهدید ائدن یؤنلرینی اینجهلهمهییمیزه ایمکان تانییان بیر آلان آشیردی. مجبوری یئمک و مجبوری آجلیق مسئلهلری اورتایا قویولدو. یاشامی تهدید ائدن بو باغیملیلیقلار، فرقلی “گؤرونوشلر” یاراتسا دا کؤکنلری عئینی ایدی. فمینیست حرکت، جینسیتچی طیبی دوزهنین دقتینی بو مسئلهلره دوغرو چکدی. باشلانغیجدا بو دوزن، فمینیست ائلشدیرینی گؤرمزدن گلیردی. آنجاق فمینیستلر ساغلیق مرکزلری آچیب قادین مرکزلی، پوزیتیو طیبی باخیم خیدمتی اولاناغی ایجاد ائتدیلر. بئلهلیکله طیب صنایعی ده عئینن موْدا صنایعینده یاشاندیغی کیمی بیر چوخ قادینین، پولونو قادینین بدنینه داها آرتیق باخیم، راحاتلیق و سایغی گؤسترن بو ساغلیق مرکزلرینه یاتیراجاغینی فرق ائتدی. طیب دوزنینین قادین بدنینه یاناشماسیندا، قادینلارین طیبی باخیمیندا اَلدن وئریلن بوتون اولوملو گلیشمهلر دوغرودان فمینیست موجادیلهنین سونوجودور. طیبی باخیم یعنی بدنلریمیزین اؤنمسنمهسی قونوسوندا دا قادینلار طیب صنایعینه میدان اوخوماغا دوام ائدیر. بو، فمینیست موباریزهنین فمینیست پولیتیکالارا ایلگی دویان یا دا دویمایان چوخ ساییدا قادیندان کوتلهسل دستک گؤردویو آز ساییداکی آلانلاردان بیریدیر. قونو ژینئکولوژی(قادین اورقانلاری و خستهلیکلرینی اینجهلهین طیب ساحهسی)، قادینلاری ائرککلردن داها چوخ تهدید ائدن خرچنگ(سرطان) تورلری (اؤزللیکله ده ممه خرچنگی) و سون ایللرده گؤرولدویو کیمی اورک خستهلیکلری اولدوغوندا، قادینلارین صاحیب اولدوغو کوللئکتیو گوجو گؤروروک.
یئمک ناراحاتلیقلارینی سونا چاتدیرماغا دایر فمینیست موباریزه هله ده داوام ائدیر. چونکی آمئریکا توپلومونون هر یاشدان قادینلاری گؤرونوشلری ایله دَیرلندیرمه اینحیرافی هئچ بیر زامان بوتونلوکله یوخ ائدیله بیلمهدی. هله ده کولتورل ایمگهلریمیزی ائتکیلهمهیه داوام ائدیر. ۱۹۸۰-نجی ایللرین باشینا گلیندییینده، بیر چوخ قادین فمینیزمدن اوزاقلاشماق حالیندایدی. فمینیست موداخیلهلرین قازانیملاریندان بوتون قادینلار فایدالاندیقلاری حالدا، گئت- گئده داها چوخ قادین گوندن گونه جینسیتچی بیر چرچیوهده تانیملانان گؤزللیک قاوراملارینی قوجاقلاماغا باشلامیشدی. گونوموزون فمینیست حرکتی باشلاندیغیندا ایگیرمی یاشلارینین باشلاریندا اولان قادینلار، قیرخ، اللی یاشلارینین سوْنونا یاخینلاشیردیلار. فمینیزمین قادین بدنینی گؤرمک بیچیملریمیزده یاراتدیغی دَییشیملر، یاشلانماغی قادینلار اوچون داها اولوملو بیر تجروبه حالینا گتیرمیشدی، آمما بیر یاندان دا، آتااَرکیل بیر توپلومدا یاشلانماق حالیندا اولماق، اؤزللیکله ده بیولوژیک اولارق اوشاق دوغا بیلمهیهجک حالدا اولماق گئرچهیی، بیر چوخ قادینین قادین گؤزللییی ایله ایلگیلی اسکی جینسیتچی قاوراملارین یئنیدن صاحیبلنمهیینه یول آچدی.
بو گونلرده، اؤلکهمیزین تاریخینده هر زامانکیندان داها دا چوخ ساییدا، قیرخ یاشینی کئچمیش هتروسئکسوال(قارشی جینسدن اولان اینسانا ماراق گؤسترمک) و هله سوبای اولان قادین تاپیلیر. اؤزلرینی، ائرککلرین دقتینی چکمک قونوسوندا داها گنج یاشداکی (چوخلو فمینیست اولمایان و هئچ بیر زامان دا اولمایاجاق) قادینلارلا یاریشان بو قادینلار، چوخ واخت قادین گؤزللیگینین جینسیتچی تمثیللرینی گنجلر قدر باشاری ایله گئرچکلشدیرمهیه چالیشیر. جینسیتچی بیچیمده تانیملانمیش گؤزللیک قاوراملارینین یئنیدن قبول ائتمهسی، آغدریلیلرین اوستونلویونه اینانان، کاپیتالیست، آتااَرکیل موْدا و بزک آلتلری صنایع منفعتینه ایدی البته. کوتله مئدیاسی اونلاری ایزلهدی. بو گون، فیلملرده، تئلئویزیادا و رئکلاملاردا راستلادیغیمیز خستهلیک درجهسینده ضعیف، آجلیقدان اؤلمک اوزره ایمیش کیمی گؤرونن بویالی ساری ساچلی قادین ایمگهلری، نوْرم حالینا گلدی. قادین گؤزللییینه دایر جینسیتچی ایمگهلر، گؤزلردن ایراق اولماغینین اؤجونو آلارجاسینا بوتون گوجو ایله گئری دؤنموش دورومدا و بو ایمگهلر فمینیست موداخیلهلر سونوجوندا اَلده ائدیلن قازانمالاری تهدید ائدیر.
قادینلار، چوخ راستلانان و یاشامی تهدید ائدیجی بویوتلارداکی یئمک راحاتسیزلیقلارین بو اؤلکهنین تاریخینده هئچ اولمادیغی قدر فرقیندهدیرلر. آنجاق، اَن گنجیندن اَن یاشلیسینا قدر بو قادینلار، اینجه گؤرونمک اوچون هله ده اؤزلرینی آج ساخلاییردیلار. اوْلای بودور، تراژیک بیر دورومدور. آنورئکسیا(اشتهاسیزلیق) خستهلییی چوخ یایقینلاشدی. کیتابلارا و فیلملره قونو اولماغا باشلادی. آمما دَیرلرینین و گؤزللیکلرینی اصیل دَیرلرینین اینجه اولوب اولمامالارینا گؤره بلیرلندییینه اینانان قادینلاری هئچ بیر اویاری(هشدار) واز کئچیره بیلمیر. گونوموزون موْدا درگیلری، بیر یاندان گؤزللییین و آرزو ائدیله بیلمهنین زیروهسینی تمثیل ائدن بیر دری بیر سوموک قالمیش بدنلرله اوخوجولارینی تخمینن بومباردمانا توتارکن، بیر یاندان دا آنورئکسیانین تهلوکهلری ایله ایلگیلی بیر مقاله یایینلایا بیلرلر. بو بئیین قاریشدیریجی ماساژ، اَن چوخ فمینیست پولیتیکایا هئچ بیر زامان ایلگی دویمامیش قادینلارا ضرر وئریر. یئنه ده، قادین بدنلرینین دوغال گؤزللییینی موثبتلشدیرمهیه گؤره چالیشمالاریمیزی یئنیلهمهیی آماجلایان یاخین تاریخلی فمینیست موداخیلهلر ده وار.
گونوموزون گنج قیزلاری، بدنلریندن فمینیزم اؤنجهسیندهکی قادینلار قدر نیفرت ائدیرلر. فمینیست حرکت چئشیدلی قادین یانلیسی درگی یایینلاسا دا بوتون قادینلارا آلتئرناتیو گؤزللیک قاوراملاری سونان فمینیست مئییللی بیر درگی هئچ بیر زامان چیخمادی. آلتئرناتیوینی وئرمهدن جینسیتچی ایمگهلری ائلشدیرمک اکسیک بیر موداخیلهدیر. ائلشدیری اؤز باشینا دَییشیمه یول آچماز. بو گونهدک، گؤزللییه دایر فمینیست ائلشدیرینین بؤیوک بؤلومو، ساغلیقلی بیر سئچیمین نه آنلاما گلدیگی قونوسوندا قادینلارین بئیینلرینی قاریشدیرماقدان باشقا چوخ ایشه یارامادی. اورتا یاشلی بیر قادین اولاراق، هر زامانکیندان داها چوخ کؤکلرکن، جینسیتچیلییین یول آچدیغی، اؤز بدنیمدن نیفرت ائتمه دویغوسونو حرکته کئچیرمهدن آریقلاماغا چالیشماق ایستهییرم. بو گونلرده، موْدا دونیاسیندا، اؤزللیکله ده بو دونیانین توکتیجییه یؤنهلیک بؤلومونده، پالتارلارین یئتیشکینلیک چاغینداکی اینجه قیزلارین بدنلرینه گؤره حاضیرلانماسی بیر نوْرم اولوشدورموشدور. بونا باغلی اولاراق نئچه یاشیندا اولورسا اولسونلار بوتون قادینلار، بیلینجلی ویا بیلینجسیز بیر شکیلده، بدنلری اوچون اوزولهرک، بدنلرینی سوْرون اولاراق گؤرهجک شکیلده توپلومساللاشمیش دورومدادیرلار. بعضی ماغازالاردا هر بدنه گؤره گؤزل پالتارلار اولدوغو اوچون چوخ شانسلیییق؛ آنجاق بو پالتارلار گئنلده موْدا صنایعینین گئنل ایستیفاده اوچون تاسارلادیغی پالتارلاردان چوخ داها باهالیدیر. گونوموزون موْدا درگیلری، گئت- گئده اسکی درگیلره داها چوخ بنزمهیه باشلادی. ائرککلر، گئت- گئده داها چوخ کؤشه یازیسی یازیر. مقالهلرین فمینیست بیر پئرسپئکتیوی یا دا ایچرییی اولماسی چوخ نادیر گؤرونن بیر حالدیر. رسم ائدیلن دیزاینلار ایسه جینسیتچی بیر حساسیت سرگیلهییر.
بو دَییشیملری اجتماعی اولاراق قبول گؤرمور، چونکی اولقونلوق چاغینا گلن فمینیست قادینلارین چوخو حاقلاریندان ایستیفاده ائدیر و داها ساغلیقلی، آلتئرناتیو گؤزللیک موْدئللری آراییشینا گیریرلر. آنجاق، جینسیتچی بیر بیچیمده تانیملانمیش اولان گؤزللیک قاوراملاری ایله ایلگیلی موباریزهنی بوتونویله بوراخساق، بدنلریمیزی و اؤزوموزو سئومهمیزه ندن اولان او مؤهتشم فمینیست موباریزهلهلری یوخ ائتمک ریسکی ایله قارشی قارشییا قالیریق. قادینلار آرتیق جینسیتچی گؤزللیک تانیملارینین گیزلی توزاقلاری(تله) و تهلوکهلرینین داها چوخ فرقینده اولسا دا، بو تهلوکهلری یوخ ائتمک و آلتئرناتیولر گلیشدیرمک اوچون یئترلی درجهده چالیشمیریق.
آتااَرکیل دویارلیلیقلارین(حساسلیقلارین) گؤزللیک صنایعینی بسلمهسینه ایذن وئرمهیی داوام ائتسک، اولقونلوق چاغینداکی گنج قیزلار، فمینیست دوشونرلرین گؤزللیک و بزنمهنین دَیرینی اَلدن وئردییینی بیله بیلمهیهجکلر. فمینیستلرین، قادینلارین گؤزللیک اؤزلملرینی کسین بیر شکیلده قارشیسینا آلماسی، فمینیست پولیتیکایا ضرر وئردی. آرتیق بو دویارلیلیغا داها آز راستلانیلسا دا، کوتله مئدیاسی بونو فمینیستلرین دوشونجه بیچیمی اولاراق گؤستردی. فمینیستلر، گؤزللیک صنایعینه، موْدایا گئری دؤنمهدیکجه و اوزون گئدیشلی، سوردوروله بیلر بیر دئوریم یاراتمادیقجا اؤزگور اولا بیلمهیهجهییک. اؤز بدنلریمیزی، اولدوغو کیمی قبول ائدیب سئوهجهییمیزی اؤیرنمهیهجهییک.