اویان نیوز : ۲۰ یانوار (اوجاق)، آذربایجان تورکلویون‌ده یئنی‌دن جان‌لانان ۲۸ مای ایراده‌سی ایدی.
عینی زامان‌دا ۲۰ یانواردا تؤره‌دیله‌ن فاجعه‌نین ماهیتی، روس سؤمورگه‌چی‌لیگی و ائرمنی یاییلماچی‌لیغی طرفین‌دن آذربایجان`این آزادلیغینا، تورپاق بوتونلویونه و اؤزگور یاشاما حاقینا قارشی دوشمنچیلیین و وحشیچیلیین بلیرگین تزهورو ایدی.
۲۰ یانوار فاجعه‌سین‌ده نلر یاشان‌دی؟ پرده آرخاسین‌دا کیملر، نئجه سئناریولار یازیلیب و هان‌سی گوجلر گیزلی ایدی؟ ۲۰ یانوار فاجعه‌سین‌ده نه اوچون دینج اهالی، یاشاییش بینالاری، توپ‌لو داشیما آراجلاری هدف آلین‌دی؟
میخایل قورباچوو ۱۹۸۵جی ایلده سووئتلر بیرلیینین باشینا کئچدیک‌دن سونرا “قلاستنوست” (آچیلیم) و “پرئسترویکا” (یئنی‌دن قورولوشلانما) دئیه بیر سیرا سیاسی و اقتصادی دییشیملر اویغولاماغا باشلایینجا سووئتلر بلوکون‌دان بیر آچیلما الامئتلری باش گؤسترمیش‌دیر.
“گلانستنوست” و “پرئسترویکا” آدلی اصلاحاتلارین سونوجلاری بعضی سسجب جومهوریتلرین‌ده اولوم‌لو گؤرون‌سه ده، نئجه کی ۹ نویابیر (کاسیم)۱۹۸۹’دا دوغو بلوکو ایله باتی بلوکونو بیر بیرین‌دن آییران بئرلین دیواری ییخیلمیش، آردین‌دان سووئت بلوکونا باغلی دوغو آوروپا اؤلکه‌لرین‌ده اینقیلاب پارتلامالاری گؤرونموش و سووئتلر بیرلیگی ایلئ سوسیالیست آوروپا اؤلکه‌لرینی قاپ‌سایان ورشووا آنتلاشماسی تشکیلاتی داغیلمیش‌دی. اما سؤز مؤوضوسو اصلاحاتلارین و قورباچوو’اون باشا گلمه‌سی ایله الاقدار ائرمنیلرین قورباچوولا پرده آرخاسین‌دا آذربایجان علیهینه آنلاشمایا واردیقلارینا دایر ایدداالاری ایضاح ائدجییمیز اولایلار و آردین‌دان ۲۰ یانوار فاجعه‌سینین یارانماسی، آچیق شکیل‌ده دوغرولایاجاق‌دیر.
قورباچووون باشا گلمه‌سین‌دن ۲ ایل سونرا، یعنی، ۱۸ نویابیر (کاسیم)۱۹۸۷’ده، کرئملینین ائرمنی موشاویرلرین‌دن اولان “a.aqanbergiyan”، آذربایجان سسج’نین داغ‌لیق قاراباغ بؤلگه‌سینین ائرمنیستان سسج’نه علاوه ائدیلمه‌سی گرکدیینی آچیقلایاراق بو بیاناتلا قاراباغ موناقیشه‌لرینی تتیکله‌مه‌یه و ائرمنی جبهه‌سین‌دن قاراباغا قارشی تجاووزکارلیغا و اصیل‌سیز تورپاق ایدداالارینین اورتایا آتیلماسینا یؤنه‌لیک آچیق و رس‌می بیر گیریشیم اولاراق دیرله‌ن‌دیره بیلریک. بو بیانات‌دان ۱۰ گون کئچمه‌دن ۲۷-۲۹ نویابیر (کاسیم) ۱۹۸۸ تاریخلرین‌ده ، ائرمنیستانین قوقاک، ایسپیتاق و ایستئپاناوان قصبه‌لرین‌ده ۳۳ آذربایجان تورک’او ائرمنی تئررور و سلاح‌لی چته‌لری طرفین‌دن اؤلدورول‌دو. او قتلیام‌دان ۵ گون سونرا ائرمنیلر نؤوبتی جینایتکارلیقلارنین داوامی اولاراق، ۴ دئکابیر (آرالیک)۱۹۸۸ گون’او، قاراباغ’دا یاشایان آذربایجان تورکلرینه قارشی یئنی بیر قت‌لیام عملیاتینا جهد ائدیرلر.
گئت گئده آنتی آذربایجان ایله‌ملرینین میقیاسینی بؤیوده‌رک، ۲۲۰،۰۰۰ آذربایجان تورک’اونو ائرمنیستان‌دان سورگون (دئپورتاسییا) ائدیب ، قاراباغین ائرمنیستانا علاوه ائدیلمه‌سی اوچون چالیشمالاری سرعتله‌ن‌دیریرلر.
پرده آرخاسی آنلاشمانین داوامی اولاراق موسکووا بؤلگه‌یه ۴۰،۰۰۰ نفرلیک بیر قیزیلوردو قوه‌سی گؤندئره‌رک رسمه‌ن ائرمنی تجاووزکارلیغینا دستک اولماق ایستر آنجاق آذربایجان خالق’ı، ۴ دئکابیر ۱۹۸۸ گون’او روس تانکلارینین قاباغینا یاتاراق علی یالین اولسالار دا بئله، ایشقالا قارشی دیره‌نمه‌یه چالیشیرلار.
جرهیان ائد‌ن بو پروسسئسلرین داوامین‌دا، آذربایجانین دیرنیشینه قارشی، روسلار حاکمیت گوجونو قول‌لاناراق قاراباغ رهبرلیینی آذربایجان‌دان آلیب موسکووایا باغلار و بئله‌لیکله قاراباغ’ı آذربایجان’دان آییرماق اوچون روس سیاستینین باش رول‌دا و آپاریجی مؤقع‌ده اولماسی آشکار ائدیلیر. بو سوره‌جه سئییرجی قالمایان آذربایجان ایچین‌ده کی سیاسی قوه‌لر باش‌دا آذربایجان خالق جبهه‌سی ۲۵ نویابیر (کاسیم) ۱۹۸۹’دا باکی‌دا بؤیوک بیر میتینق دوزنلیر. تخمیناً ۲۰۰،۰۰۰ نفرین قاتیلدیغی میتینق‌ده آذربایجان میللی ایستکلری دیله گتیریلمکله بیرگه، ائرمنی تجاووزکارلیغینا اعتراض ائدیلر و روسلارین قاراباغ بؤلگه‌سینی بوشالدیب آذربایجان’آ قایتاریلماسی طلب ائدیلر.
روسلار سیاسی گوجونو سفربر ائد‌رک قاراباغی آذربایجان‌دان قوپرماغی باجارسالار دا بونو یئترلی گؤرمور و قیزیلوردونون قاراباغا گیرمه‌سی اوچون ۱ دئکابیر (آرالیک)۱۹۸۹ گون’او ائرمنیستان سسج مجلیسی روسلارین یاشیل ایشیغی ایله داغ‌لیق قاراباغ’ı ائمنیستانا علاوه ائتمه‌یه قرار قئبول ائد‌رک ۸_۹ یانوار (اوجاک)، ائرمنیلر داغ‌لیق قاراباغ بؤلگه‌سین‌ده مقصد یؤن‌لو گرگین‌لیکلر و تئررورلار تؤردیب، قیزیلوردونون بؤلگه‌یه گیرمه‌سی اوچون زمین یارادیرلار. بونون آردین‌دان ۱۵ یانوار (اوجاک) دؤنه‌مین سسجب باشباخانی اولان “نیکولای ریژکوو” حرکته کئچه‌رک نوروئچ رادیوسونا بئله بیر بیلدیریش وئریر: “ائرمنیلر ایله آذربایجان‌لیلار آراسین‌دا کی قان‌لی قارشی‌دورمالاری دایان‌دیرماق و بیر ایچ ساواشی اؤنله‌مک اوچون حربی گوج‌دن ایستیفاده ائده بیلریک”
بورا قدر هر شئی بؤیوک نیسبت‌ده ائرمنی سلاح‌لی چته‌لری و روسلارین پلانلاری دوغرولتوسون‌دا ایر‌لی گئت‌سه ده، آذربایجان خالق جبهه‌سی باش‌چی‌سی ابولفز ائلچیبی آماجلارینین “آذربایجان’این موستقیللیینی تعمین ائتمک” اولدوغونو آچیقلاییر. آذربایجان’این و خالق جبهه‌سینین ائرمنی تجاووزو و ایدداالارینا قارشی دویارسیز قالمایاجاغینی، اوسته‌لیک “مارکس، ائنگلئس، لئنین» کیمی کلاسیکلری رد ائدیب دئموکراتیک و موستقیل بیر آزرباسیجان ایستدیینی آچیق شکیل‌ده اورتایا قویور،
سووئتلر بیرلیگی باشباخانینین وئردیی بیانات و اونا قارشی ائلچیبیین چیخیشینین آردین‌دان ۶۰ مین نفرلیک تپه‌دن دیرناغا سیلاهلانمیش قیزیلوردو و ایچلرین‌ده سووئتلرین او دؤنه‌م کی ائن وحشی و قددار سلاح‌لی دسته‌سی اولان، اؤزل ائییتیم‌لی “آلفا” قروپو، ۱۵ یانوار (اوجاک) ۱۹۹۰’دا آذربایجان’آ گیره‌رک تام محاربه نیزامین‌دا، باکی گیریشین‌ده جبهه توتور. بیر نئچه گون‌دن سونرا ۱۹ یانوار (اوجاک) ۱۹۹۰ جومعه گئجه یاری‌سی، هم قورودان هم دنیزدن شهره گیره‌ن قیزیلوردو و `آلفا` قروبو، باکینی قانا بولاییر، مسوم و علی یالین اینسانلاری، اوشاق، قادین، قوجا دئمه‌دن آجیماسیزلیقلا ازیر کئچیر. تانکلار و بتر_لر باکی کوچه‌لرین‌ده قارشیلارینا چیخان هر شئیی ازیر، حرب‌چیلر هر یعنی آمان‌سیز آتشه توتورلار. اینسانلار نینکی کوچه‌لرده، حتی اوتوبوس‌دا گئدرکه‌ن، اؤز ائولرین‌ده اوتوردوقلاری یئرده گولله‌لره توش گلیرلر. یارالیلاری آپارماغا گلن آمبولانسلار و تیبب ایشچیلری بئله آتشه توتولورلار. بیر گون ایچین‌ده باکی‌دا ۱۳۷ نفر اؤلدورولور. ۷۰۰_دک اینسان یارالانیر، ۸۰۰_دن چوخ آدام قانون‌سوز حبس ائدیلیر. اؤلدوروله‌نلر آراسین‌دا ۵ میللتین تمثیل‌چیلری، ۲۰_دن چوخ قادین و اوشاق وار ایدی.
قئید ائتمک لازیم‌دیر کی سسجب ساوونما باخانلیغینین، ایچ ایشلر باخانلیغینین و دؤولت تهلوکه‌سیزلیک کومیته‌سینین (دتک)، آذربایجان خالقینا قارشی “اودار” آدلی بو عملیاتی حاضرلاییب حیاتا کئچیرمک اوچون دتک_نین “آ” تخریبات قروپلاری و اؤزل ائیتیم‌لی آلفا قوروپو اساس رولو اویناییردی.
قورباچووون “قلاستنوست_پرئسترویکا” سیاستلئرینین هازیرلاندیغی زامان، ائرمنی منفتلری و آذربایجان تورپاقلارینا قارشی ائرمنی تجاووزکارلیغی، سووئت رهبرلری طرفین‌دن نه درجه‌ده گؤز اؤنون‌ده بولوندورولوب و قورونولدوغو آچیق شکیل‌ده گؤرونمک‌ده‌دیر.
گؤرونه‌ن او کی ۲۰ یانواردا دینج ائهالینین گولله‌لره و تانک مرمیلرینه هدف اولماسی قورخو و وهشت آتموسفئرینی خلاق اوزرین‌ده یارادیب، آزادلیق و میللی دیرچلیش ایراده‌سینی قیرماق و آردین‌دان دا قاراباغی ایشغال ائتمک اوچون حیاتا کئچیریله‌ن قان‌لی بیر سئناریو ایدی. اما ۲۰`سی یانوار بوتون آجی وئریجی یانلاری ایله آذربایجان`این یئنی‌دن دوغوش گونو ایدی. اؤز آزادلیغینا و موستقیللیینه جان آتان آذربایجان تورکونون هم‌ده موباریزلیینین، اییلمزلیینین، مغرورلوغونون گؤسترگه‌سی ایدی. آذربایجان آیاق‌دا دوردو و دورماق‌دادیر. ۲۰ یانوار آذربایجانین کومونیزم اسارتینه قارشی آپاردیغی موباریزه‌نین مقدس قانلارلا یازدیغی شرف‌لی تاریخ‌دیر. و عینی زامان‌دا دا سووئت روس حرب ماشینینین آذربایجان خالقینا قارشی تؤردیی بو تئررور، اینسانلیغا قارشی حیاتا کئچیریله‌ن ان آغیر جینایتلردن بیری کیمی بشر تاریخین‌ده قارا صحیفه اولاراق قالاجاق‌دیر.
علی یوزلرله اینسانیمیزین قانینا باتمیش، سونرالار نوبئل باریش اؤدولو آلان میخایل قورباچوو و دؤنه‌مین سووئت ایمپئریاسی لیدئرلری اولوسلاراراسی محکمه‌لرده موهاکیمه ائدیلملیدیرلر. آذربایجانا قارشی حیاتا کئچیریله‌ن بو و بونون کیمی قت‌لیاملاری سورغولاییب آیدینلیغا قوووشدورمالیییق. بو، شهیدلریمیزین قارشی‌سین‌دا اوستوموزه دوشه‌ن ان کیچیک وظیفه‌دیر. عینی زامان‌دا میللتیمیزین، وطنیمیزین بقاسی اوچون و گله‌جک‌ده بونون کیمی آجی گونلری تکرار یاشاماماق اوچون تاریخینی و اوغرادیغی زول‌مو سورغولایان بیر میللت کیمی داورانمالیییق.
سعید بایکال
