اویان نیوز: به گفته ی مقامات دولت ایران روز شنبه ۲۴آبان۹۳ “بزرگ‌ترین معدن طلای خاورمیانه” در شهر تکاب(تیکان تپه) در استان آذربایجان غربی به بهره‌برداری رسیده است.

به گزارش اویان نیوز، در این مراسم جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، کرباسی رئیس سازمان نوسازی صنایع و معادن، نمایندگان شهر تکاب(تیکان تپه) و دهها تن از مسؤولان کشوری و استانی حضور داشتند.

به گفته مقام‌های ایران با آغاز کار معدن زره‌شوران ظرفیت سالانه تولید طلا در ایران سه هزار کیلوگرم افزایش پیدا کرده  و به حدود پنج و نیم تن می‌رسد.

مهدی کرباسیان، رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران بعد از مراسم افتتاح این معدن به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های اولیه ذخیره معدنی این مجتمع ۵۵ تن بود که با بررسی‌های جدید سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور این رقم به ۱۱۰ تن افزایش یافته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، این کارخانه، نخستین کارخانه تولید طلا در جهان است که با روش «منحصر به فرد و کاملا بومی» ساخته شده است. فرآوری طلا در این کارخانه با «روش شیمیایی» انجام می گیرد که توسط یک شرکت ایرانی ابداع شده و به ثبت رسیده است.

در این گزارش به جزئیاتی از «روش شیمیایی» ابداعی اشاره نشده است و میزان هماهنگی این روش با استاندارهای جهانی نامشخص است.

ظرفیت تولید کارخانه طلای زرشوران در فاز نخست، ۳ تن طلا، ۲٫۵ تن نقره و یک تن جیوه است و عیار طلای تولیدی این کارخانه ۲۴ (۹۹٫۹۹۹درصد طلا) است.

واگذاری ثروت ملی به یک شرکت خصوصی

بنا به اطلاع اویان نیوز، پیش از این اعلام شده بود معدن طلای زره ‌شوران از سوی یک شرکت دولتی اداره می شود و در قالب سهام به مردم منطقه واگذار خواهد شد.

علی رغم این ادعا در روز افتتاح این معدن اعلام شده است استحصال طلا از این معدن به یک شرکت خصوصی به نام پارسکانی، متعلق به دهقان و قوانلو که هر دو از اهالی اصفهان می باشد، واگذار گردیده است.

خطرات جبران ناپذیر زیست محیطی

در خرداد ۱۳۹۰ مهدی عیسی زاده از بی توجهی مسوولان کارخانه طلای زره شوران نسبت به آلودگی منابع آب و خاک منطقه در اثر نشت شدید سیانور و سایر مواد سمی ناشی از فرآیند استحصال طلا در سایت پایلوت این کارخانه انتقاد کرده و سکوت مسوولان نهادهای بهداشتی و محیط زیستی را سوال بر انگیز خوانده بود.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، این نماینده مجلس گفته بود: نظارت کافی بر روی استفاده از ماده خطرناکی مانند سیانور در فرآیند استحصال طلا از معدن طلای زره شوران توسط این کارخانه وجود ندارد و این امر سلامت محیط زیست منطقه را به خطر انداخته است.

محمد علی صفری یکی از کارگران شاغل در این کارخانه نیز در این خصوص به خبرنگار ایسنا، گفته بود: نشت سیانور از سد باطله کارخانه طلای زره شوران وجود داشته و اخیراً موجب تلف شدن برخی از ماهی‌ها و موجودات زنده داخل آب‌های جاری و رودخانه‌های اطراف معدن و کارخانه زره شوران شده است.

به گفته کارشناسان، سد باطله این کارخانه با مشکلات اساسی روبه رو بوده و کارشناسان درباره احتمال نشت سیانور به آبهای سطحی و زیرزمینی هشدار داده اند.

پیشتر این مسئله در کارخانه طلای «آغ دره» در همین منطقه روی داد و جانوران زیادی را در مسیر رودخانه «ساروق» از بین برد.

نشت سیانور در معدن طلای «آغ دره» به فجایع محیط زیستی ختم نشده و جان کارگران بومی شاغل در آن نیز با مخاطره روبه رو گردید.

به گزارش ساوالان سسی، روز ۸مهر۸۸ سجاد قنبری بر اثر مسمومیت ناشی از سیانور جان خود را از دست داد.  وی به مدت سه سال در اتاق طلا و یک سال در سوله سیانور معدن «آغ دره» کار می کرده است.

به گفته کارشناسان، در کارخانه طلای «آغ دره» طی فرآوری طلا مواد سمی سیانور،جیوه و آمونیاک تولید می شود که در کارخانه زره شوران علاوه بر این مواد ماده خطرناک آرسنیک نیز تولید می شود که بهمراه جیوه و سیانور از سمی ترین مواد موجود در جهان می باشند.

با وجود تمام این موارد در کل آذربایجان آزمایشگاه پزشکی برای سنجش میزان آلودگی مواد سمی وجود ندارد و کارگران برای سنجش میزان آلودگی می بایست به تهران مراجعه نمایند و پرونده پزشکی این افراد نیز به خودشان واگذار نشده و بهصورت محرمانه به مسؤولان معدن ارسال می گردد.

کارشناسان مطلع گفته اند درباره حذف آرسنیک و جیوه از محیط کارخانه استحصال معدن طلای زره ‌شوران تدبیری اندیشیده نشده و بهداشت فردی کارگران با خطرات جدی مواجه است.

به گفته ی کارشناسان تبعات احتمالی نشت مواد سمی در معدن طلای زره ‌شوران بیش از معدن طلای «آغ دره» بوده و ممکن است دامنه آن تا رودخانه جیغاتی (زرینه رود) و آب شرب تبریز نیز کشیده شود.

به جز استحصال معدن طلای زره شوران رودخانه ی زره شوران نیز در اختیار پیمانکاران غیر بومی این منطقه قرار گرفته است.

به گفته کارشناسان محلی، بیش از نیمی از حجم آب این رودخانه برای استحصال طلا به کارخانه منتقل می شود.

این حق آبه بدون توافق با روستاییان به این کارخانه واگذار شده که این موضوع اعتراض روستاییان را درپی داشته است.

پیش از افتتاح زره شوران، معدن طلای آق‌دره در سی کیلومتری تکاب (تیکان تپه) با ظرفیت تولید سالانه بیش از دو تن بزرگ‌ترین معدن ایران بود.